Επισημάνσεις Δυναμικού ΤΕΕ στη διαβούλευση για τα Εδαφικά Σχέδια

Επισημάνσεις Δυναμικού ΤΕΕ στη διαβούλευση για τα Εδαφικά Σχέδια [τοποθέτηση στη Διευρυμένη Διοικούσα της 12.03.2021 παρουσία του συντονιστή του ΣΔΑΜ]

 Θέσεις απασχόλησης

 Αναφορικά με το έτος  αναφοράς το οποίο προσδιορίζεται το 2019 πιστεύουμε ότι υποεκτιμάται η ανεργία στη Δυτική Μακεδονία δεδομένου ότι μεταλιγνιτική περίοδος άρχισε σε πολύ πρωθύστερο στάδιο, γεγονός που επισημάνθηκε πολλαπλώς από το Τεχνικό Επιμελητήριο Δυτικής Μακεδονίας.  Αυτός προκύπτει και από το γεγονός ότι η παγιωμένη σε υψηλά επίπεδα ανεργία των τελευταίων ετών στη Δυτική Μακεδονία ήταν ακριβώς και απόρροια της απολιγνιτοποίησης η οποία έχει ξεκινήσει από το 2002-2003 σύμφωνα με παρέμβαση του ΤΕΕ αλλά με ουσιαστικές επιπτώσεις στην απασχόληση από το 2012-2013.  Δεν είναι ένας απλός στατιστικός δείκτης αλλά ζήτημα ουσιαστικό γιατί καθορίζει το μείγμα και την έκταση των πολιτικών που πρέπει να εφαρμοστούν τη Δυτική Μακεδονία. Ως εκ τούτου πιστεύουμε ότι οι θέσεις οι οποίες έχουν απολεσθεί από την αποβιομηχάνιση στη βιομηχανία του λιγνίτη είναι πολύ περισσότερες από αυτές οι οποίες αναφέρονται.

Προς τούτο ακόμη και με έτος αναφοράς το 2019 (που θα έπρεπε να ήταν ορισμένο μερικά χρόνια πριν) επισημαίνουμε :

Στο Παράρτημα του Εδαφικού Σχέδιου Δίκαιης Μετάβασης Δυτικής Μακεδονίας (ΕΣΔΜ)  και συγκεκριμένα στο κεφάλαιο «Σύνοψη διαδικασίας προσδιορισμού επηρεαζόμενων εδαφών» περιγράφεται η διαδικασία προσδιορισμού των επιπτώσεων της απολιγνιτοποίησης στην Περιφέρεια.

Στη σελίδα 106 αναφέρεται:

«Η ως άνω ανάλυση βασίζεται στη χαρτογράφηση της άμεσης επίδρασης που επιφέρει η λιγνιτική δραστηριότητα στην οικονομία, την απασχόληση και τον ενεργειακό εφοδιασμό των λιγνιτικών περιοχών. Δεδομένων ωστόσο των πολλαπλασιαστικών επιδράσεων που δημιουργούνται από την συσχέτιση που αναπτύσσεται μεταξύ λοιπών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, κρίνεται σκόπιμη η διερεύνηση επιπλέον των έμμεσων και επαγόμενων (προκαλούμενων) επιδράσεων. Ειδικότερα, λαμβάνονταςυπόψη τους σχετικούς πολλαπλασιαστές για τον υπό εξέταση κλάδο (ΤεχνικόΕπιμελητήριο Ελλάδος, 2012) καθώς και την κατανομή της παραγωγής και της απασχόλησης των εργαζομένων στους επιμέρους τομείς της λιγνιτικής δραστηριότητας (π.χ. ορυχεία, ατμοηλεκτρικούς σταθμούς), δύναται να εκτιμηθούν οι έμμεσες και επαγόμενες επιδράσεις της λιγνιτικής δραστηριότητας.»

Στη Μελέτη του ΤΕΕ (2012) που επικαλείται η παραπάνω αναφορά και συγκεκριμένα στο κεφάλαιο «7. Συμπεράσματα» αναφέρεται (στο πρώτο bullet):

«Σε επίπεδο Δυτικής Μακεδονίας, οι πολλαπλασιαστές απασχόλησης και εισοδήματος που δημιουργεί η λιγνιτική βιομηχανία είναι ιδιαίτερα υψηλοί. Για κάθε μία θέση μόνιμου προσωπικού στα ορυχεία και στους σταθμούς παραγωγής, δημιουργούνται και συντηρούνται 3,28 θέσεις στην τοπική αγορά εργασίας. Για κάθε ένα ευρώ που δαπανά η ΔΕΗ ΑΕ σε μισθούς και εργολαβίες, προκύπτουν επαγωγικά, περισσότερα από τρία ευρώ στον κύκλο της τοπικής οικονομίας.»

Στον Πίνακα 75 του ΕΣΔΜ, που ακολουθεί, διαπιστώνεται ότι:


- Οι δύο ΠΕ Κοζάνης – Φλώρινας που πλήττονται περισσότερο από την απολιγνιτοποίηση παρουσιάζουν ένα Πολλαπλασιαστή Απασχόλησης 2,50 [=(6,09+9,14)/6,09] για την ΠΕ Κοζάνης και 2,51 [=(0,76+1,15)/0,76] για την ΠΕ Φλώρινας που απέχουν κατά πολύ από τον Πολλαπλασιαστή Απασχόλησης (3,28) της Μελέτης που επικαλείται το ΕΣΔΜ. Αν, βέβαια, χρησιμοποιηθεί ο Πολλαπλασιαστής Απασχόλησης 3,28 για τις ΠΕ Κοζάνης και Φλώρινας τότε προκύπτουν επιπλέον 5.330 «χαμένες» θέσεις εργασίας (23.540 έναντι 18.210 του ΕΣΔΜ)

- Αντίστοιχα και για την ΑΠΑ, ο Πολλαπλασιαστής που χρησιμοποιείται 1,20 (και για τις δύο ΠΕ) απέχει κατά πολύ από τον Πολλαπλασιαστή Εισοδήματος >3 στον οποίο καταλήγει η Μελέτη του ΤΕΕ (2012), ενώ απέχει σημαντικά και από τον Πολλαπλασιαστή Εισοδήματος 2,6 στο οποίο καταλήγει η Μελέτη του ΤΕΕ (2018) «Επικαιροποίηση μελέτης ‘’Εκτίμηση του κόστους μετάβασης της Δυτικής Μακεδονίας σε καθεστώς χαμηλής λιγνιτικής παραγωγής’’ - Αποτίμηση της συνεισφοράς των οικονομικών κλάδων στο παραγωγικό μοντέλο της Δυτικής Μακεδονίας, με έμφαση στην επίδραση της λιγνιτικής βιομηχανίας»

Β.         Από τον παραπάνω Πίνακα 75, προκύπτει ότι κατά το έτος αναφοράς (2019) οι συνολικές θέσεις εργασίας (άμεσες, έμμεσες και επαγόμενες) που εξαρτώνται από τη βιομηχανία λιγνίτη για τις δύο ΠΕ (Κοζάνης-Φλώρινας) είναι 17,140 και η ΑΠΑ είναι 1,66 δισ.€

Στον Πίνακα 80 του ΕΣΔΜ «Συσσωρευμένες επιπτώσεις 2029 λόγω παύσης λιγνιτικής δραστηριότητας (συγκριτικά με 2019)» οι απώλειες των θέσεων εργασίας συνολικά (για τις δύο ΠΕ) ανέρχονται σε 10.430 και της ΑΠΑ σε 1,00 δισ. €.

Δεδομένου ότι το έτος 2029 η λιγνιτική παραγωγή θα έχει απολύτως μηδενιστεί προκύπτει ότι οι διαφορές των θέσεων εργασίας 6,710 (17,140 - 10,430) και της ΑΠΑ 0,66 (1,66 – 1,00) δισ. € θα πρέπει στο ενδιάμεσο διάστημα (2020-2029) να έχουν δημιουργηθεί μέσω άλλων νέων ή/και τροποποιημένων δραστηριοτήτων, κάτι όμως που δεν προσδιορίζεται ούτε και υπολογίζεται από το παρόν ΕΣΔΜ.

Τηλεθέρμανση (σελ 15)

Για τις τηλεθερμάνσεις έχουν κοστολογηθεί τα κόστη; ΤοΤΕΕ εγκαίρως έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου.

Αναλυτικότερα, οι ανωτέρω βασικές αρχές, μπορούν να συνοψιστούν στους εξής τρεις (3) άξονες:

(α) Σύσταση Διαδημοτικής Επιχείρησης Τηλεθερμάνσεων Δ. Μακεδονίας, με την συνένωση, των τριών Δημοτικών Επιχειρήσεων, που παρέχουν υπηρεσίες τηλεθέρμανσης

(β) Ανάπτυξη δικτύου διασυνδέσεων των τηλεθερμάνσεων των τριών πόλεων, το οποίο συνδέεται με τα βασικά σημεία παραγωγής θερμικής ενέργειας

(γ) Διαμόρφωση δύο βασικών σημείων παραγωγής θερμικής ενέργειας (ΑΗΣ Καρδιάς, Πτολεμαΐδα 5) και εξασφάλιση αναγκαίων εφεδρειών

Έχουμε δει την ενίσχυση των τηλεθερμάνσεων με ΑΠΕ με ειδική πρόνοια του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης ώστε να μειώσουμε το κόστος παραγωγής/τροφοδοσίας της αναγκαίας θερμικής ενέργειας;

SPV (σελ 8)

Για την υλοποίηση των σταδίων της διαδικασίας μετάβασης, βασική προϋπόθεση αποτελεί ο ορισμός του υπεύθυνου φορέα, οχήματος ειδικού σκοπού (SPV), στο οποίο θα μεταβιβαστούν τα προς αποκατάσταση και αξιοποίηση περιουσιακά στοιχεία της ΔΕΗ ώστε να προχωρήσουν με ταχείς ρυθμούς οι διαδικασίες αποκατάστασης και οι αναπροσαρμογές της χρήσης τους. Παράλληλα, απαιτείται ο κατάλληλος χωρικός σχεδιασμός για την αποτύπωση των χρήσεων γης και των σεναρίων χωροθέτησής τους, στο πλαίσιο του οποίου απαιτείται να εξειδικευτούν περαιτέρω και να θεσμοθετηθούν με την έγκριση των προβλεπόμενων εργαλείων/ σχεδίων του ρυθμιστικού πολεοδομικού σχεδιασμού, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4447/2016, όπως ισχύει σήμερα και συγκεκριμένα με τις διατάξεις του ν. 4759/2020.

Πιστεύουμε ότι η δημιουργία μιας εταιρείας διαχείρισηςγια το σύνολο των εδαφών είναι επιβεβλημένη και όχι μόνο για την αποκατάσταση. Είναι ιστορική ευθύνη και ευκαιρία να δοθεί σε μία μόνο εταιρεία το σύνολο των εδαφών τα οποία με ένα συγκροτημένο σχέδιο που θα έχει όλο το μείγμα των επενδύσεων 15 με 20% ανανεώσιμες πηγές, βιομηχανική ζώνη, λίμνες, υποδομές, αναδασώσεις, αγροκτηνοτροφικά πάρκα  και άλλα τα οποία θα προσδιοριστούν κατόπιν ουσιαστικής διαβούλευσης.  Διαφορετικά έχουμε μια λογική διαχωρισμού “Bad bank” και “Good bank” όπου η Good Bank είναι τα φωτοβολταϊκά για τη ΔΕΗ και η Bad Bank τα υπόλοιπα εδάφη που θα είναι για αποκατάσταση και τα οποία θα κοστολογήσει η ΔΕΗ.  Επισημαίνεται ότι η ΠαγκόσμιαΤράπεζα στη μελέτη της[1] και με τις ουσιαστικές και καθοριστικές παρεμβάσεις του Υπουργείου αναφέρει για τη δημιουργία μιας τέτοιας εταιρείας.  Ωστόσο βλέπουμε ότι η προσέγγιση είναι η εταιρεία να καλύψει ουσιαστικά μόνο το κομμάτι των εκτάσεων τα οποία θα αποδοθούν από τη ΔΕΗ.

Η ΔΕΗ έχει και σημαντικό μερίδιο ευθύνης αποκατάστασης. Έχει ανατεθεί σε ανεξάρτητο εμπειρογνώμονα το κόστος αποκατάστασης το οποίο οφείλει η ΔΕΗ από τις υποχρεώσεις της;

Μια επισήμανση: Οι εταιρείες ειδικού σκοπού οι οποίες προκρίνονται από την Παγκόσμια Τράπεζα[2] έχουν το καλό παράδειγμα της Αττικό Μετρό των Ολυμπιακών Αγώνων και λοιπά και λοιπά  που σημαίνει ότι η εταιρεία ειδικού σκοπού πρέπει να έχει σαφές γεωγραφικο περιεχόμενο και όχι μία γενική εταιρεία με ειδικό αντικείμενο και ειδικό περιεχόμενο και όχι μόνο τις αποκαταστάσεις. Συνεπώς η εταιρεία ειδικού σκοπού θα πρέπει να είναι ειδικά για τη Δυτική Μακεδονία που έχει τη συντριπτική πλειοψηφία των εκτάσεων προς αξιοποίηση.

Όχημα Ειδικού Σκοπού "Μετάβαση Α.Ε." σελ 153

Η παραπάνω εταιρεία προτείνουμε να μην ονομάζεται ως όχημα ειδικού σκοπού, δεδομένου ότι τις λειτουργίες της μπορούμε θεσμοθετημένα ήδη να τις κάνουμε δυνητικά και σε περιφερειακό επίπεδο. Με τον ίδιο τρόπο δηλαδή που θα νομοθετηθεί για να δημιουργηθεί μία εταιρία σε επίπεδο χώρας θα μπορούσε να δημιουργηθεί και σε περιφερειακό επίπεδο και για αυτό υπάρχουν προτάσεις οι οποίες προφανώς θα ζητηθούν στα αρμόδια περιφερειακά όργανα πριν σας κοινοποιηθούν. Είναι αντίφαση αυτή τη στιγμή να επενδύουμε σε κεντρικά συστήματα κάνοντας ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις παραγνωρίζοντας περιφερειακούς φορείς ή περιφερειακές δομές που θα μπορούσαν να συνεισφέρουν χωρίς τις αντίστοιχες νομοθετικές προβλέψεις. Προφανώς και δεν είμαστε αντίθετοι στη δυνατότητα να ανοίξει η βεντάλια των εταιρειών που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τη μετάβαση ως διαδικασία και ειδικότερα αν αυτή η εταιρεία μετά από ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ με τους τοπικούς φορείς θα συμπεριλάβει και το κομμάτι των αποκαταστάσεων και επανάχρησης εδαφών.

Είναι βασικό θέμα προς επίλυση είναι το πως θα ωριμάσουν οι δράσεις, πως θα επιταχυνθεί η ωρίμανσή τους ώστε να υλοποιηθούν σε Περιφερειακό Επίπεδο. Οι αναπτυξιακοί οργανισμοί που δημιουργούνται από τους Δήμους, οι Αναπτυξιακές και οι μηχανισμοί στην Περιφέρεια και τους Δήμους, δηλαδή οι Τεχνικές Υπηρεσίες, πρέπει να είναι επαρκείς όχι μόνο για την ωρίμανση αλλά και την επίβλεψη - διαχείριση των έργων με ειδική πρόβλεψη νομοθετικά.

Ρήτρα μετάβασης (ΣΕΛ 77)

Η Επέκταση ρήτρας μετάβασης είναι αναμφισβήτητα θετικό και πρέπει να επεκταθεί και στην υλοποίηση των φωτοβολταϊκών πάρκων και όσων δεν έχουν επιπτώσεις την κυκλική οικονομία με μια ειδική πρόβλεψη συνεισφοράς για την περιοχή (να ενσωματωθεί στους πόρους προς διάθεση στις περιοχές που εγκαθίστανται) π.χ. με ένα ποσοστό του 10%. Η ανταπόδοση αυτή κρίνεται επιβεβλημένη δεδομένου ότι αυτές οι επενδύσεις, που έχουν μηδενική συνεισφορά στην απασχόληση πέραν της φάσης εγκατάστασης (όχι παραγωγής) τουλάχιστον μπορούν να τροφοδοτούν με τους αναγκαίους οικονομικούς πόρους την τοπική περιοχή για τη δημιουργία θέσεων αυξημένης προστιθέμενης αξίας. Εϊναι απαραίτητος ο ορισμός ανεξάρτητου εκτιμητή ο οποίος θα προσδιορίσει την περιβαλλοντική οφειλή της ΔΕΗ στη Δυτική Μακεδονία με βάση τις εγκεκριμένες μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (πριν προφανώς τη θεσμοθέτηση των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης) 

Παρατηρητήριο (σελ 151)

Καταρχάς αξιολογείται θετικά η πρόθεση σύστασης ενός Παρατηρητηρίου ως μια διακριτή οντότητα μέσα στον Μηχανισμό Διακυβέρνησης. Ωστόσο αυτό πρέπει να έχει σαφή περιφερειακή αναφορά και να συνδέεται με τη δυνατότητα λήψης απόφασης για τα εδαφικά σχέδια μετάβασης.

Απασχόληση

Οι πολιτικές απασχόλησης από το Κέντρο μέσω του ΟΑΕΔ πρέπει να αποκεντρωθούν και να δούμε αντίστοιχα συστήματα με ευρωπαϊκή εμπειρία. 

Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού ΔΑΜ (Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης) (σελ. 151)

Πρέπει να ξεκαθαριστεί επίσης το χρηματοδοτικό Πλαίσιο διότι αυτή τη στιγμή είναι ασαφές. Για όσους γνωρίζουμε είναι ξεκάθαρο ότι αυτό έχει να κάνει με τη διαβούλευση που υπάρχει σε επίπεδο χώρας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος των επιμέρους προγραμμάτων.  Ωστόσο θα πρέπει να ληφθεί μέριμνα για το ειδικό βάρος που έχει η Δυτική Μακεδονία δεδομένα ότι αυτή στο συντηρητικό της ποσοστό επηρεάζεται την κινητοποίηση Και πρέπει αναλογικά να  της ανάλογη και το συντριπτικό ποσοστό τον Πόρων  της ειδικής διαχειριστικής αρχής για την αναπτυξιακή μετάβαση.  Δεν μπορεί να είναι αποδεκτό να μπούνε λογικές κλασικών προσκλήσεων στο οποίο θα μπαίνουν με τον ίδιο τρόπο πέντε περιφέρειες της χώρας, Δυτική Μακεδονία, Πελοποννήσου και των τριών νησιωτικών περιοχών.  Είναι προφανές και σε αυτό θέλουμε την υποστήριξή σας διότι θα πρόκειται για ξεκάθαρη αδικία για την πλέον υποβαθμισμένη περιφέρεια της χώρας.

Επίσης είναι πάρα πολύ σημαντικό να υπάρχει συμπληρωματικότητα μεταξύ των προγραμμάτων καθώς και των ειδικών τομεακών προγραμμάτων δεσμεύοντας Πόρους για τη Δυτική Μακεδονία για τις διαδικασίες μετάβασης έτσι ώστε το υπάρχον πρόγραμμα να μπορεί να χρηματοδοτήσει και μέρος των περιφερειακών ενοτήτων (Γρεβενών και Καστοριάς) που ουσιαστικά είναι εκτός. Για να γίνει αυτό θα πρέπει όλα να έργα και δράσεις που έχουν ωριμότητα ή ήδη πρόκειται να υλοποιηθούν με την έναρξη του νέου ΕΣΠΑ, λογικά το Γενάρη του 2022, να ενταχθούν προς χρηματοδότηση με μέριμνα του ΣΔΑΜ. Εδώ χρειάζεται ο κεντρικός συντονισμός. Σε αυτό το πρόγραμμα προτείνουμε να υπάρχει δέσμευση όχι μόνο ως προς τους άξονες και τομείς αλλά και ως προς τις Περιφέρειες στις οποίες θα κατευθυνθούν, έτσι ώστε να είναι ξεκάθαρο και τη Δυτική Μακεδονία ότι θα την αναγνωριστεί η ουσιαστική υστέρηση της απασχόλησης λόγω της βίαιας απολιγνιτοποίησης η οποία προκλήθηκε.

Επισημαίνουμε ότι ως ΤΕΕ έχουμε αναφέρει τους τομείς για τους οποίους το άτυπο συμβόλαιο ΔΕΗ τοπικής κοινωνίας επηρέασε και στους οποίους πρέπει να δοθεί ειδικά μέριμνα.

Σχέδιο Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας 2014 – 2020 (σελ 154)

Προφανώς για την έξυπνη εξειδίκευση, που είναι ουσιαστικό ζήτημα κατεύθυνσης πόρων και στόχευσης πολιτικών θα υπάρχει συζήτηση και συνεργασία με την αντίστοιχη δομή της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας το οποίο όμως είναι ειδική λεπτομέρεια αλλά ουσιαστική ως προς την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία.

Χωροταξικό και ΖΑΠ

Δεν είναι επιστημονικά ορθό πριν την ολοκλήρωση του νέου χωροταξικού που θα λαμβάνει υπόψει τη βίαια αποβιομηχάνιση στον κλάδο της εξόρυξης λιγνίτη να προχωρούμε χωροθετούμε δραστηριότητες με τις Ζώνες Απολιγνιτοποίησης.

Περιβάλλον και Φωτοβολταικά πάρκα

Για το 2.1.3, εκφράζεται η σιγουριά ότι η απολιγνιτοποίηση θα επιφέρει θετικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Η εγκατάσταση όμως ΑΠΕ στη θέση τους έχει και αυτή επιπτώσεις στα οικοσυστήματα οι οποίες δεν αναφέρονται.

Λοιπές επισημάνσεις

Στη σελίδα 17 αναφέρεται ότι "η δημιουργία επιχειρηματικών και τεχνολογικών πάρκων σε χώρους όπου λειτουργούν σήμερα λιγνιτικές μονάδες, αλλά και σε όμορες με αυτές περιοχές, θα προσελκύσει επιχειρήσεις που θα συμβάλλουν περαιτέρω στην οικονομική διαφοροποίηση της περιοχής". Να μας πουν παραδείγματα στην Ελλάδα όπου η δημιουργία τέτοιων πάρκων έχει φέρει προσελκύσει επιχειρήσεις και αν υπάρχει συσχέτιση του μεγέθους και των γενικότερων γεωγραφικών και οικονομικών χαρακτηριστικών των περιοχών αυτών με τη Δ. Μακεδονία και την Π.Ε. Κοζάνης. Επίσης, η θεσμοθέτηση και μόνο ή οι σκληρές υποδομές δεν είναι δυνατόν από μόνες τους να προσελκύσουν επενδύσεις.

Επίσης σελίδα 17 "λαμβάνοντας υπόψη την τεχνογνωσία του υφιστάμενου εργατικού δυναμικού, αυτό δύναται να αξιοποιηθεί, τόσο με την υλοποίηση ενεργειακών υποδομών, όσο και στην περαιτέρω ανάπτυξη του πρωτογενή τομέα", δηλαδή να γίνουν αγρότες; και έχει υπολογιστεί πόσοι θα απασχοληθούν στις μελλοντικές ενεργειακές υποδομές; και στη συνέχεια "επιχειρείται η ενίσχυση των τοπικών προϊόντων", που επιχειρείται γενικά εδώ και χρόνια με αποτελέσματα που δεν αρκούν για να ενισχυθεί αποφασιστικά η οικονομία.

Παρακάτω "επιδιώκεται η ανάδειξη του πολυποίκιλου φυσικού περιβάλλοντος, τόσο της Κοζάνης και της Φλώρινας, όσο και της ευρύτερης περιοχής, στην λογική των ολοκληρωμένων χωρικών παρεμβάσεων", τι ποσοστό της ΟΧΕ και των ΒΑΑ έχει υλοποιηθεί έχοντας εκπονηθεί και τα 2 εδώ και 4 χρόνια. Τα αποτελέσματα μικρή σχέση έχουν πρώτον με τις προβλέψεις της ΟΧΕ για soft παρεμβάσεις παρά μόνο υλοποιούνται οδοποιίες κτλ και δεύτερον τα ΒΑΑ πιθανόν να έχουν ξεπεραστεί ως σχέδια. Απαιτείται συνολικός σχεδιασμός από το μηδέν σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

Ο τουρισμός αποτελεί το ~2% των αφίξεων, δεν επηρεάζει ουσιαστικά το ΑΕΠ της περιοχής και αν υπάρχει στόχευση να αναπτυχθεί απαιτούνται τόσοι πόροι - οικονομικοί και ανθρώπινοι - που δεν είναι δυνατόν να έχει οποιαδήποτε πολιτική άμεσα αποτελέσματα, εντός της δεκαετίας.

Το εδαφικό σχέδιο υπολογίζει επηρεαζόμενους τομείς που έχουν άμεση σχέση με την λιγνιτική δραστηριότητα ενώ στην πραγματικότητα επηρεαζόμενοι είναι οι περισσότεροι τομείς της οικονομίας. Τουλάχιστον ας αναφέρονται ως άμεσα επηρεαζόμενοι. Επιπλέον, οι θέσεις εργασίας δεν είναι επηρεαζόμενες, αρχικά είναι θέσεις ανεργίας στη συνέχεια επανακατάρτισης ή μεταναστευτικές ροές και στο τέλος επανατοποθετούμενες στην παραγωγή.

Σελίδα 19 "αναμένεται η ίδρυση, νέων επιχειρήσεων κατά μήκος της ευρύτερης εφοδιαστικής αλυσίδας καθώς και στην παραγωγή εξοπλισμού και υλικών" από που προκύπτει αυτό;

Σελίδα 29. Για την βιώσιμη αστική κινητικότητα. ΣΒΑΚ έχει η Κοζάνη και τα Γρεβενά, ΣΒΑΚ σε εξέλιξη η Φλώρινα και η Εορδαία. Η Καστοριά δεν έχει και δεν πρόκειται να εκπονήσει, επειδή η χρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο έληξε ενώ μικρότερα αστικά κέντρα όπως το Αμύνταιο δεν είχαν χρηματοδότηση. Ποιο θα είναι το πλαίσιο εφαρμογής τέτοιων δράσεων;

Για το 3.3.2 να απαιτηθούν συγκεκριμένες και δομημένες διαδικασίες διαβούλευσης με τις τοπικές κοινότητες σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους κατά τη λήψη αποφάσεων. Κατά τις διαδικασίες αυτές πρέπει να παρέχεται στους φορείς η απαραίτητη πληροφορία (χωρική, πίνακες ή κείμενα). Οι εμπλεκόμενοι φορείς δε πρέπει μόνο να αναγνωριστούν και να κληθούν στη διαβούλευση αλλά και να τους δοθούν εργαλεία για να είναι ουσιαστική η συμμετοχή. Σαν δείκτης ο "αριθμός παρουσιών στις επιτροπές" είναι αρκετός; Θεωρούμε πως όχι διότι υπάρχουν και ποιοτικά χαρακτηριστικά.

Σελίδα 69 "5 βασικούς πυλώνες ανάπτυξης: Καθαρή ενέργεια, Βιομηχανία, βιοτεχνία και εμπόριο, Έξυπνη αγροτική παραγωγή, Βιώσιμος τουρισμός, Τεχνολογία και εκπαίδευση", δεν αναφέρεται ο πολιτισμός. Στην περιοχή εκτός από την άυλη πολιτιστική κληρονομιά υπάρχουν προϊστορικά, ελληνιστικά, βυζαντινά και νεότερα μνημεία μεταξύ αυτών και της βιομηχανικής κληρονομιάς για την οποία το ΤΕΕ έχει ήδη αναδείξει ως πυλώνα ανάπτυξης.

Σελίδα 72. Ο ψηφιακός χάρτης εμφανίζει σημαντικά πλεονεκτήματα. 1) δεν προβλέπεται η λειτουργία του, εκτός από το χώρο υπάρχει και ο χρόνος οπότε ο χάρτης πρέπει να αποτυπώνει τους χωρικούς μετασχηματισμούς διαχρονικά 2) εκτός από την μορφή και την λειτουργία που αποτυπώνει ο χάρτης, η τρίτη διάσταση του χώρου είναι η σημασία - σημειολογία. Είναι σημαντικό να λαμβάνεται υπόψη στις χωροθετήσεις. Τίθεται το ζήτημα της αναγνώρισης και ανάδειξης χωρικών συμβόλων. Εκτός από τις διοικητικές ενότητες δήμων θα είναι χρήσιμο να αναγνωριστούν μέσα στην Περιφέρεια αναπτυξιακές χωρικές ενότητες που μπορεί να χρησιμεύσουν στην εφαρμογή πολιτικών πχ ορεινές περιοχές ή άλλες με κοινά χαρακτηριστικά.

Κλείνοντας…

Στις περισσότερες επενδύσεις το μεγάλο πρόβλημα είναι ο χρόνος.  Πρέπει να δουλέψουμε για να εξαλείψουμε αυτές τις μεγάλες χρονικές καθυστερήσεις οι οποίες γίνονται οφείλονται στη γραφειοκρατία των Βρυξελλών αλλά και τη δική μας και αυτό δεν αντιμετωπίζεται με κλασικές δομές και πρακτικές αλλά πρέπει να σκεφτούμε out of the box.

 

Για το Δυναμικό ΤΕΕ, 

Δημήτρης Μαυροματίδης

Επικεφαλής Συνδυασμού 



[1] (σελ 64) The team agrees that certainly as far as the repurposing work is concerned, an SPV (Special Purpose Vehicle for Reclamation and Repurposing) makes considerable sense.

Should a holistic approach— using the land repurposing methodology and linking it to a SSP—be pursued by the authorities, there is ample precedent in other post-mining transitions47, as shown in Section 2.3 above, to consider an SPV.

[2] (σελ 54)Given the potential role for a Special Purpose Vehicle (SPV) to coordinate and implement land reclamation and repurposing activities on PPC lands, the World Bank studied in detail various structures used in Greece to implement mega-projects such as Attiko Metro, Athens 2004, and Egnatia Motorway S.A., but also the structures used for the promotion of investments through European Structural and Investment Funds, and the structures used for the promotion of strategic investments, as foreseen by law

http://dynamikotee.blogspot.com/2021/03/1-12.html