Τοποθέτηση στο συνέδριο της ΚΕΔΚΕ (Κυλλήνη 15-11-07) για τον Καποδίστρια 2
την
15 Νοε 2007
Κυρίες και κύριοι,
Διάβασα με ιδιαίτερη προσοχή την εισήγηση που μας δώσατε ως ΚΕΔΚΕ και στην οποία εξειδικεύετε τις προτάσεις σας για τη διοικητική μεταρρύθμιση.
Για να μην επαναλαμβάνομαι σημειώνω ότι στο κείμενο σας η επιδιωκόμενη αναφερόμενη «σύμβαση Διαδημοτικής Συνεργασίας των ΟΤΑ ανά ανθρωπογεωγραφική ενότητα» είναι κατουσίαν η εθελούσια συνένωση η οποία επιζητάται από όλους την τελευταία εικοσαετία. Το ερώτημα που γεννάται είναι «τα θεσμικά κριτήρια πότε θα δοθούν για τις εθελούσιες συνενώσεις;»
Σε ένα σημείο του κειμένου σας αναφέρεται ότι το 2014 θα υποδειχθεί η αναγκαστική συνένωση για τους ΟΤΑ οι οποίοι σε προγενέστερο χρόνο δεν θα συμφωνήσουν.
Λοιπόν κύριοι συμφωνώ με όσα λέτε αλλά βάζω ένα «αλλά». Ο ομιλών είναι δημοτικός σύμβουλος μικρού καποδιστριακού δήμου με τη μικρή εμπειρία ενός καποδιστριακού μηχανικού που συμμετείχε σε ορισμένα συνέδρια της ΚΕΔΚΕ ως παρατηρητής.
Μπορεί κάποιος να μου απαντήσει γιατί είναι τόσο αυτονόητος ο «Καποδίστριας 2» και μάλιστα κάποιοι να ισχυρίζονται ότι είναι ώριμες οι κοινωνίες να τον αποδεχθούν; Οι κοινωνίες είναι ενήμερες, όχι ώριμες…
Η απάντηση που θα μπορούσε να δώσει κανείς στο παραπάνω ερώτημα είναι: για την ενδυνάμωση των ΟΤΑ με την ύπαρξη αξιόπιστου μηχανισμού υποστήριξης των Δήμων. Αυτό όμως δεν θα μπορούσε να υλοποιηθεί μέσα από τη διαδημοτική στήριξη των ΟΤΑ στα επί μέρους θέματα που αναφέρονται στο κείμενο εργασίας; Τους μηχανισμούς τους έχουμε. Τη γνώση για το πώς την έχουμε και τουλάχιστον κάποιοι μπορούν να ανατρέξουν και σε προηγούμενα συνέδρια της ΚΕΔΚΕ. Θα μπορούσα απλοϊκά να πω ότι όπως προβλέφθηκαν, στο υπό συζήτηση νομοσχέδιο για το ΕΣΠΑ, η δυνατότητα συγκρότησης μηχανισμών υποστήριξης της τοπικής αυτοδιοίκησης, μπορούν να προβλεφθούν και οι όποιες δομές οριζόντιας στήριξης των ΟΤΑ. Για τα παραπάνω εάν θέλετε είμαι στη διάθεση σας όποτε απαιτηθεί. Γνώμονας πάντα θα πρέπει να είναι η ορθή διαχείριση των ανθρώπινων πόρων και η χρησιμοποίηση των ήδη υφιστάμενων δομών στήριξης.
Κυρίες και κύριοι, κατά την άποψή μου δεν μπορεί να υλοποιηθεί κανένα σύστημα σχεδιασμού που θα καταλήγει σε εφαρμόσιμο επιχειρησιακό πρόγραμμα στο οποίο δεν θα συμμετέχουν οι υφιστάμενοι ΟΤΑ και οι ΤΕΔΚ. Οι ανισότητες είναι πολύ μεγάλες. Άλλα τα χαρακτηριστικά των Δήμων με αυτάρκεια και άλλα των προβληματικών. Άλλα των επαρκώς στελεχωμένων με μία κουλτούρα εύρυθμης λειτουργίας και άλλα αυτών που από την πρώτη στιγμή λειτουργίας τους είναι με προβλήματα. Ας μην ξεχνάμε ότι πρακτικά ήδη έχουμε τη δημιουργία δημοτικής συνείδησης και κουλτούρας μετά από 10 περίπου χρόνια και τώρα πρέπει να τολμήσουμε να πειραματιστούμε για τη δημιουργία νέας δημοτικής συνείδησης ιδιαίτερα των κατοίκων των μικρών ΟΤΑ χωρίς μεγάλα αστικά κέντρα.
Ας μην ξεχνάμε ότι τον πολίτη, δημότη, κάτοικο αυτής της χώρας δεν τον ενδιαφέρει εάν μία δράση ή ένα έργο γίνει από το Δήμο, τη Νομαρχία, την Περιφέρεια ή το κράτος.
Τον ενδιαφέρει απλά να γίνει με το σωστό τρόπο, στο σωστό χρόνο, με τη μέγιστη ωφέλεια.
Ο κοινός στόχος όλων μας είναι μία σύγχρονη διοικητική δομή η οποία δεν πρέπει να περιοριστεί μόνο στην αυτοδιοίκηση α’ βαθμού. Διαφορετικά θα μπούμε σε περιπέτειες πειραματισμών που θα έχουν ως απώλεια πόρους του ΕΣΠΑ. Αυτή τη στιγμή έχουμε σε εξέλιξη πάνω από 200 ΣΧΟΟΑΠ, έχουμε σχεδιασμό ΕΣΠΑ με 5 διοικητικές περιφέρειες και ζητήματα που έχουν σχέση με την αποκέντρωση αρμοδιοτήτων. Ζητήσαμε, όσοι λέμε να προχωρήσει στο αμέσως επόμενο χρονικό ο «Καποδίστριας 2», να σταματήσουν άμεσα τα ΣΧΟΟΑΠ, τα περισσότερα από το Θησέα, λόγω της επερχόμενης διοικητικής μεταρρύθμισης για να μην έχουμε σπατάλη πόρων;
Σχεδιάζουμε με δεδομένα Καποδίστρια α’, μιλάμε για Καποδίστρια β’ και στην ουσία αυξάνουμε άγαρμπα την αβεβαιότητα του συστήματος ιδιαίτερα στους μικρούς, θα μου επιτρέψετε να πω, «υπό απορρόφηση», ΟΤΑ.
Άρα ορθή η 1η προϋπόθεση που τίθεται από την ΚΕΔΚΕ ότι καμιά αποσπασματική μεταρρύθμιση που δεν είναι ενταγμένη σε Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρύθμισης της Δημόσιας Διοίκησης. Άρα να εμμένουμε ότι καμιά διαφοροποίηση δεν πρέπει να τολμηθεί εάν αυτή δεν γίνει συνολικά και συγκροτημένα με αναμόρφωση ουσιαστικά του 2ου βαθμού και της αιρετής περιφερειακής διοίκησης. Ας τολμήσουμε να πούμε ως αυτοδιοίκηση και να δείξουμε το ειδικό πολιτικό μας βάρος λέγοντας στην πολιτεία: «σύμφωνοι αλλά ας ξεκινήσουμε αυτή τη φορά από το 2ο βαθμό και την περιφερειακή αναδιάρθωση της χώρας μας και μετά η Τοπική Αυτοδιοίκηση παράλληλα θα ακολουθήσει».
Η λογική του κόστους οφέλους με κοινωνικές παραμέτρους πρέπει πραγματικά να υπολογισθεί όπως και ο σχεδιασμός για τα νερά που πρέπει να βασίζεται στις ορισμένες από το θεσμικό πλαίσιο (Ν.3199/03) και που συζητείται σε διπλανή αίθουσα για το Περιβάλλον με τις Λεκάνες Απορροής Ποταμού. Είναι πολλές οι παράμετροι που πρέπει να ληφθούν υπόψη στο σχεδιασμό και αυτοί που μπορούν να συνεισφέρουν κυρίως, για να μην τονίσω μόνο, είναι οι έχοντες την εμπειρία στα τοπικά δρώμενα της κάθε περιοχής, και γνωρίζουν καλά οι ΤΕΔΚ.
Συνεπώς προτείνω: συγκεκριμένο πρόγραμμα με ομάδα εργασίας από κάθε ΤΕΔΚ σε συνεργασία με τεχνοκράτες από την ΚΕΔΚΕ, το οποίο σε ορισμένο χρονικό διάστημα θα καταθέσει τις προτάσεις του στα Δημοτικά και Κοινοτικά Συμβούλια όλων των Δήμων σε επίπεδο Νομού (γενική συνέλευση ΤΕΔΚ).
Οι αναγκαστικές συνενώσεις θα ήταν απαραίτητες εάν δεν είχαμε την εμπειρία του Καποδίστρια α’ στην πράξη. Άρα να σταματήσουμε να μιλάμε τουλάχιστον άμεσα για υποχρεωτικές συνενώσεις. Δεν μας τιμά. Ζητούμε το μαστίγιο ή τον «μεγάλο» που πρέπει να μας νουθετήσει;
Ας μην αγωνιούν κάποιοι. Εμείς δεν είμαστε κυβέρνηση που αναζητούμε εναγωνίως μεταρρυθμίσεις, εμείς είμαστε αυτοδιοίκηση που χρειαζόμαστε ουσία και αυτή μόνο μέσα από διάλογο μπορεί να προέλθει με συμμετοχή όλων όσων αφορά ο «Καποδίστριας 2» και που είναι οι κάτοικοι των ΟΤΑ μας. Και αν μου επιτρέπετε, γιατί πρέπει να κοιταζόμαστε στα μάτια, είμαστε σίγουροι ότι από πλευράς προσόντων και μηχανισμών μπορούν όλες οι Δημοτικές Αρχές μας να εξασκήσουν project management σε δήμους με πολλά δημοτικά διαμερίσματα; Πολύ φοβάμαι πως όχι…
Κυρίες και κύριοι,
για να προχωρήσουμε στον Καποδίστρια 2 θα πρέπει να εξετάσουμε εάν αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσα από τοπικά δημοψηφίσματα, τα οποία προφανώς οι ίδιοι οι ΟΤΑ θα προκαλέσουν, ώστε να υπάρχει ουσιαστική νομιμοποίηση. Τέλος σημειώνω ότι καμιά ομάδα εργασίας με στόχο τον κάθετο σχεδιασμό δεν πρέπει να γίνει εάν δεν είναι οι ΤΕΔΚ υπεύθυνες. Ο ρόλος της ΚΕΔΚΕ σε αυτή τη φάση να περιοριστεί στο ρόλο ενός helpdesk για τις ΤΕΔΚ και τους ΟΤΑ και να φροντίσει για τη χρηματοδότηση των ΤΕΔΚ. Έχουμε πολύ δουλειά εάν θέλουμε να είμαστε ήσυχοι με τη συνείδησή μας και να καταστήσουμε την αυτοδιοίκηση πυλώνα ευημερίας των πολιτών μας. Και σε αυτό το εγχείρημα δεν υπάρχουν μονόδρομοι…
Διάβασα με ιδιαίτερη προσοχή την εισήγηση που μας δώσατε ως ΚΕΔΚΕ και στην οποία εξειδικεύετε τις προτάσεις σας για τη διοικητική μεταρρύθμιση.
Για να μην επαναλαμβάνομαι σημειώνω ότι στο κείμενο σας η επιδιωκόμενη αναφερόμενη «σύμβαση Διαδημοτικής Συνεργασίας των ΟΤΑ ανά ανθρωπογεωγραφική ενότητα» είναι κατουσίαν η εθελούσια συνένωση η οποία επιζητάται από όλους την τελευταία εικοσαετία. Το ερώτημα που γεννάται είναι «τα θεσμικά κριτήρια πότε θα δοθούν για τις εθελούσιες συνενώσεις;»
Σε ένα σημείο του κειμένου σας αναφέρεται ότι το 2014 θα υποδειχθεί η αναγκαστική συνένωση για τους ΟΤΑ οι οποίοι σε προγενέστερο χρόνο δεν θα συμφωνήσουν.
Λοιπόν κύριοι συμφωνώ με όσα λέτε αλλά βάζω ένα «αλλά». Ο ομιλών είναι δημοτικός σύμβουλος μικρού καποδιστριακού δήμου με τη μικρή εμπειρία ενός καποδιστριακού μηχανικού που συμμετείχε σε ορισμένα συνέδρια της ΚΕΔΚΕ ως παρατηρητής.
Μπορεί κάποιος να μου απαντήσει γιατί είναι τόσο αυτονόητος ο «Καποδίστριας 2» και μάλιστα κάποιοι να ισχυρίζονται ότι είναι ώριμες οι κοινωνίες να τον αποδεχθούν; Οι κοινωνίες είναι ενήμερες, όχι ώριμες…
Η απάντηση που θα μπορούσε να δώσει κανείς στο παραπάνω ερώτημα είναι: για την ενδυνάμωση των ΟΤΑ με την ύπαρξη αξιόπιστου μηχανισμού υποστήριξης των Δήμων. Αυτό όμως δεν θα μπορούσε να υλοποιηθεί μέσα από τη διαδημοτική στήριξη των ΟΤΑ στα επί μέρους θέματα που αναφέρονται στο κείμενο εργασίας; Τους μηχανισμούς τους έχουμε. Τη γνώση για το πώς την έχουμε και τουλάχιστον κάποιοι μπορούν να ανατρέξουν και σε προηγούμενα συνέδρια της ΚΕΔΚΕ. Θα μπορούσα απλοϊκά να πω ότι όπως προβλέφθηκαν, στο υπό συζήτηση νομοσχέδιο για το ΕΣΠΑ, η δυνατότητα συγκρότησης μηχανισμών υποστήριξης της τοπικής αυτοδιοίκησης, μπορούν να προβλεφθούν και οι όποιες δομές οριζόντιας στήριξης των ΟΤΑ. Για τα παραπάνω εάν θέλετε είμαι στη διάθεση σας όποτε απαιτηθεί. Γνώμονας πάντα θα πρέπει να είναι η ορθή διαχείριση των ανθρώπινων πόρων και η χρησιμοποίηση των ήδη υφιστάμενων δομών στήριξης.
Κυρίες και κύριοι, κατά την άποψή μου δεν μπορεί να υλοποιηθεί κανένα σύστημα σχεδιασμού που θα καταλήγει σε εφαρμόσιμο επιχειρησιακό πρόγραμμα στο οποίο δεν θα συμμετέχουν οι υφιστάμενοι ΟΤΑ και οι ΤΕΔΚ. Οι ανισότητες είναι πολύ μεγάλες. Άλλα τα χαρακτηριστικά των Δήμων με αυτάρκεια και άλλα των προβληματικών. Άλλα των επαρκώς στελεχωμένων με μία κουλτούρα εύρυθμης λειτουργίας και άλλα αυτών που από την πρώτη στιγμή λειτουργίας τους είναι με προβλήματα. Ας μην ξεχνάμε ότι πρακτικά ήδη έχουμε τη δημιουργία δημοτικής συνείδησης και κουλτούρας μετά από 10 περίπου χρόνια και τώρα πρέπει να τολμήσουμε να πειραματιστούμε για τη δημιουργία νέας δημοτικής συνείδησης ιδιαίτερα των κατοίκων των μικρών ΟΤΑ χωρίς μεγάλα αστικά κέντρα.
Ας μην ξεχνάμε ότι τον πολίτη, δημότη, κάτοικο αυτής της χώρας δεν τον ενδιαφέρει εάν μία δράση ή ένα έργο γίνει από το Δήμο, τη Νομαρχία, την Περιφέρεια ή το κράτος.
Τον ενδιαφέρει απλά να γίνει με το σωστό τρόπο, στο σωστό χρόνο, με τη μέγιστη ωφέλεια.
Ο κοινός στόχος όλων μας είναι μία σύγχρονη διοικητική δομή η οποία δεν πρέπει να περιοριστεί μόνο στην αυτοδιοίκηση α’ βαθμού. Διαφορετικά θα μπούμε σε περιπέτειες πειραματισμών που θα έχουν ως απώλεια πόρους του ΕΣΠΑ. Αυτή τη στιγμή έχουμε σε εξέλιξη πάνω από 200 ΣΧΟΟΑΠ, έχουμε σχεδιασμό ΕΣΠΑ με 5 διοικητικές περιφέρειες και ζητήματα που έχουν σχέση με την αποκέντρωση αρμοδιοτήτων. Ζητήσαμε, όσοι λέμε να προχωρήσει στο αμέσως επόμενο χρονικό ο «Καποδίστριας 2», να σταματήσουν άμεσα τα ΣΧΟΟΑΠ, τα περισσότερα από το Θησέα, λόγω της επερχόμενης διοικητικής μεταρρύθμισης για να μην έχουμε σπατάλη πόρων;
Σχεδιάζουμε με δεδομένα Καποδίστρια α’, μιλάμε για Καποδίστρια β’ και στην ουσία αυξάνουμε άγαρμπα την αβεβαιότητα του συστήματος ιδιαίτερα στους μικρούς, θα μου επιτρέψετε να πω, «υπό απορρόφηση», ΟΤΑ.
Άρα ορθή η 1η προϋπόθεση που τίθεται από την ΚΕΔΚΕ ότι καμιά αποσπασματική μεταρρύθμιση που δεν είναι ενταγμένη σε Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρύθμισης της Δημόσιας Διοίκησης. Άρα να εμμένουμε ότι καμιά διαφοροποίηση δεν πρέπει να τολμηθεί εάν αυτή δεν γίνει συνολικά και συγκροτημένα με αναμόρφωση ουσιαστικά του 2ου βαθμού και της αιρετής περιφερειακής διοίκησης. Ας τολμήσουμε να πούμε ως αυτοδιοίκηση και να δείξουμε το ειδικό πολιτικό μας βάρος λέγοντας στην πολιτεία: «σύμφωνοι αλλά ας ξεκινήσουμε αυτή τη φορά από το 2ο βαθμό και την περιφερειακή αναδιάρθωση της χώρας μας και μετά η Τοπική Αυτοδιοίκηση παράλληλα θα ακολουθήσει».
Η λογική του κόστους οφέλους με κοινωνικές παραμέτρους πρέπει πραγματικά να υπολογισθεί όπως και ο σχεδιασμός για τα νερά που πρέπει να βασίζεται στις ορισμένες από το θεσμικό πλαίσιο (Ν.3199/03) και που συζητείται σε διπλανή αίθουσα για το Περιβάλλον με τις Λεκάνες Απορροής Ποταμού. Είναι πολλές οι παράμετροι που πρέπει να ληφθούν υπόψη στο σχεδιασμό και αυτοί που μπορούν να συνεισφέρουν κυρίως, για να μην τονίσω μόνο, είναι οι έχοντες την εμπειρία στα τοπικά δρώμενα της κάθε περιοχής, και γνωρίζουν καλά οι ΤΕΔΚ.
Συνεπώς προτείνω: συγκεκριμένο πρόγραμμα με ομάδα εργασίας από κάθε ΤΕΔΚ σε συνεργασία με τεχνοκράτες από την ΚΕΔΚΕ, το οποίο σε ορισμένο χρονικό διάστημα θα καταθέσει τις προτάσεις του στα Δημοτικά και Κοινοτικά Συμβούλια όλων των Δήμων σε επίπεδο Νομού (γενική συνέλευση ΤΕΔΚ).
Οι αναγκαστικές συνενώσεις θα ήταν απαραίτητες εάν δεν είχαμε την εμπειρία του Καποδίστρια α’ στην πράξη. Άρα να σταματήσουμε να μιλάμε τουλάχιστον άμεσα για υποχρεωτικές συνενώσεις. Δεν μας τιμά. Ζητούμε το μαστίγιο ή τον «μεγάλο» που πρέπει να μας νουθετήσει;
Ας μην αγωνιούν κάποιοι. Εμείς δεν είμαστε κυβέρνηση που αναζητούμε εναγωνίως μεταρρυθμίσεις, εμείς είμαστε αυτοδιοίκηση που χρειαζόμαστε ουσία και αυτή μόνο μέσα από διάλογο μπορεί να προέλθει με συμμετοχή όλων όσων αφορά ο «Καποδίστριας 2» και που είναι οι κάτοικοι των ΟΤΑ μας. Και αν μου επιτρέπετε, γιατί πρέπει να κοιταζόμαστε στα μάτια, είμαστε σίγουροι ότι από πλευράς προσόντων και μηχανισμών μπορούν όλες οι Δημοτικές Αρχές μας να εξασκήσουν project management σε δήμους με πολλά δημοτικά διαμερίσματα; Πολύ φοβάμαι πως όχι…
Κυρίες και κύριοι,
για να προχωρήσουμε στον Καποδίστρια 2 θα πρέπει να εξετάσουμε εάν αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσα από τοπικά δημοψηφίσματα, τα οποία προφανώς οι ίδιοι οι ΟΤΑ θα προκαλέσουν, ώστε να υπάρχει ουσιαστική νομιμοποίηση. Τέλος σημειώνω ότι καμιά ομάδα εργασίας με στόχο τον κάθετο σχεδιασμό δεν πρέπει να γίνει εάν δεν είναι οι ΤΕΔΚ υπεύθυνες. Ο ρόλος της ΚΕΔΚΕ σε αυτή τη φάση να περιοριστεί στο ρόλο ενός helpdesk για τις ΤΕΔΚ και τους ΟΤΑ και να φροντίσει για τη χρηματοδότηση των ΤΕΔΚ. Έχουμε πολύ δουλειά εάν θέλουμε να είμαστε ήσυχοι με τη συνείδησή μας και να καταστήσουμε την αυτοδιοίκηση πυλώνα ευημερίας των πολιτών μας. Και σε αυτό το εγχείρημα δεν υπάρχουν μονόδρομοι…
Μαυροματίδης Δημήτριος
Μέλος Δ.Σ. ΤΕΔΚ Κοζάνης
Ηλεκτρολόγος Μηχανικός
Μέλος Δ.Σ. ΤΕΔΚ Κοζάνης
Ηλεκτρολόγος Μηχανικός
